De bijbel
In de christelijke gemeenschap worden woorden over God gesproken. Het bronbroek daarvan is de Bijbel. Het is het ‘woordenboek van God’. Dit boek vertelt het grote verhaal van een paradijs dat verloren is gegaan en is herwonnen. Het is het verhaal van de pelgrimstocht van de mensheid, op weg naar de stad van God. Dat grote verhaal wordt weerspiegeld in een mozaïek van verhalen, geschiedenissen, gedichten, visioenen, preken, wetten, Evangeliën en spreuken. Uit deze bron is geput en is gedronken, de eeuwen door. Vertaald, vertolkt en toegepast is de Bijbel een boek geweest dat diep heeft doorgewerkt en geschiedenis heeft geschreven. Dit boek wordt nog steeds gelezen. Het wordt aangereikt aan elke nieuwe generatie met de aanbeveling: neem en lees! Het is een boek dat op verschillende manieren wordt uitgelegd en vertolkt, maar juist zo heeft het veel mensen geraakt en vernieuwd. Het is geen gemakkelijk boek en het heeft weerbarstige kanten. Soms loop je tegen verborgen schrikdraad aan. De woorden over God zijn niet op een presenteerblaadje leverbaar. Er zijn bovendien door kritische lezers allerlei vragen te stellen en vraagtekens te zetten, bijvoorbeeld over de (historische) geloofwaardigheid van bijbelse verhalen.
Een groot boek vraagt ook om kritische lezers. Dat alles neemt niet weg dat dit boek woorden van en over God in deze wereld heeft ingebracht. Woorden die mensen hebben ingewijd in het geheim van het leven. De woorden van dit boek zijn als korreltjes in deze wereld gevallen en hebben vrucht gedragen. In en door deze woorden hebben vrouwen en mannen de stem van God zelf vernomen en zijn er diep door geraakt. Dat alles sluit kritische vragen niet uit. Alsof je die in de kerk niet mag stellen. Een echte kritische houding sluit echter ook de openheid in om je eigen vooronderstellingen ter discussie te stellen. De Bijbel is een boek dat niet alleen bevraagd wordt, maar dat ook ons bevraagt. Alleen zo komt het tot een vruchtbare lezing.
Jezus
De Bijbel is een boek vol woorden. We horen over God door woorden die geschreven staan. Waarom zijn deze woorden zo bijzonder? Het unieke van deze woorden is dat ze vertellen over een God die meer heeft gedaan dan alleen maar woorden laten klinken. Ze vertellen over een God die nabij gekomen is. Dat is begonnen met Abraham en Sara, Isaak en Rebekka, Jakob, Lea en Rachel. God heeft voor Israël gekozen en Israël gedragen zoals een moeder haar kind. Deze geschiedenis is uitgelopen op Jezus Christus. Volgens het Nieuwe Testament is dat de climax van de openbaring van God. Op velerlei wijzen en langs velerlei wegen heeft God in het verleden tot de voorouders gesproken door de profeten, maar nu de tijd ten einde loopt heeft hij tot ons gesproken door zijn Zoon (…). (Heb. 1:1,2a) Ook Jezus heeft, evenals de profeten voor hem, gesproken over God. Denk aan de bergrede en de gelijkenissen. Het zijn voor velen onvergetelijke woorden. Ze zijn zo diep dat we er niet over uitgedacht raken. Tegelijk zijn ze zo eenvoudig dat gewone mensen ze kunnen begrijpen. De zeggingskracht ervan is des te groter omdat we weten dat Jezus met zijn leven voor deze woorden heeft ingestaan. We mogen echter nog een stap verder gaan. De woorden van God zijn ‘in het verleden’ tot ons gekomen door profeten, wijzen en wetgeleerden. In Jezus zijn deze woorden vlees en bloed geworden. Het Woord is hier een Mens geworden, zoals in Johannes 1:14 staat. Letterlijk staat er ‘het Woord is vlees geworden’. God is zelf onder ons gekomen en heeft ons leven gedeeld. Hij at zelfs met hoeren en tollenaars. Jezus ging met ons de lange weg, tot in de dood – de dood aan het kruis.
Zo heeft God zichzelf ter sprake gebracht. Als het stemloze lam. Het is het ‘lam van God dat de zonde van de wereld wegneemt’. (Joh. 1:29). Het spreekt de taal van de liefde die uit God is en alles nieuw maakt. Hier spreekt het hart van God. Dat heeft een zeggingskracht die verder gaat dan elk bewijs. Dit betekent niet dat dit allemaal zo voor de hand ligt en voor iedereen prettig in de oren klinkt. Integendeel, juist Jezus heeft zoveel verzet opgeroepen dat Hij aan het kruis is geslagen. De woorden van God zijn ons allemaal vreemd. Ze storen ons in de waan dat wij zulke fantastische mensen zijn die het natuurlijk veel beter hebben gedaan dan anderen. Ze halen ons uit de droom van onze macht waar we liever niet in gestoord worden. Ze moeten dan ook steeds een weerstand bij ons doorbreken. God zij dank gebeurt dat keer op keer in mensenlevens. Dat wat eerst heeft tegengestaan, wordt voor ons als manna, brood uit de hemel dat leven van God geeft. Hier in dit stervend bestaan wordt Hij voor ons geloofwaardig worden wij mensen van God, liefde op leven en dood. (Liedboek voor de kerken, gezang 325:7)
Uit: Spreken over God 5.0
